واترجت دندان چیست؟

دهان انسان به عنوان دروازه ورود مواد غذایی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. عدم رعایت بهداشت وعفونت های دهان و دندان می تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری ها باشد به خصوص برای بیماران قلبی، نقص ایمنی و دیابت خطر بزرگی محسوب می شود. تحقیقات نشان داده است که استفاده از شیوه های غلط برای مسواک کردن، نخ دندان کشیدن و استفاده از محصولات نامناسب، نه تنها نمی تواند تمامی سطوح دندانی را پاکسازی نماید بلکه منجر به آسیب دیدن بافت نگهدارنده دندان نیز می شود. مهم ترین گام در پیشگیری از بیماری های شایع دندان یعنی پوسیدگی و بیماری های لثه، رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. واترجت بهترین و آسان ترین راه برای تامین سلامت فضای دهانی است و به دنبال آن می توان علاوه بر بهبود سطح سلامت خود، از هزینه های درمانی نیز کاست به عبارتی همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.
واترجت:

اولین شستشوی حرفه ای دهان توسط دندانپزشکی به نام کلرادو در سال 1962 که در تلاش برای بهبود بهداشت دهان بیماران خود بود، به کمک یک مهندس هیدرولیک معرفی گردید که امروزه این دستگاه را با نام واترجت می شناسند.
واترجت دستگاهی است که با استفاده از نیرو برق یا باتری می تواند آب را با فشار زیاد توسط یک سری نازل از فاصله بین دندان ها و لثه عبور دهد و باعث از بین بردن هر گونه جرم، میکروب و مواد غذایی باقی مانده بین دندان ها و لثه می شود.از ویژگی منحصر به فرد واترجت این است که می تواند باکتری های موجود درعمق لثه ها را با فشار آب خارج کند که این ویژگی در دیگر پاک کننده های دهان و دندان دیده نمی شود.

انواع واترجت:
واترجت های دندانی در دو نوع شارژی (پرتابل) و برقی طراحی می شوند:

– شارژی(پرتابل)
این مدل جدید بدون سیم بوده بدین ترتیب سطح کاربری گسترده ای دارد بنابراین کارشستن دندان ها با سرعت بیشتری انجام می شود. مدل های شارژی و پرتابل در هر شرایطی قابل استفاده هستند به خصوص برای افراد شاغل و کسانی که اهل سفر هستند و چون وزن سبکی دارند و سیم به آن ها متصل نیست فضای کمی را هم اشغال می کنند.
– برقی
این مدل سال های زيادی است که مورد استفاده قرار می گیرد و به کمک سیمی که به آن متصل است می تواند عملکرد خوبی داشته باشد. مخزن آبی که در این دستگاه ها تعبیه شده جدا و گنجایش بالایی دارند به طوری که نیازی نیست تا شما مدام مخزن را پر کنید. منبع تغذیه در این نوع، برق شهری است. این ابزارها عمر طولانی و محبوبیت زیادی دارند. این دستگاه دارای قابلیت تنظیم فشار آب است و همچنین سری های متنوعی از جمله مسواک، ارتودنسی، ایمپلنت، سری کلاسیک و سری پاکت دارد .

انواع سری های واترجت:

یکی از عوامل تاثیر گذار در کارایی دستگاه های واترجت و بهبود عملکرد آن سری های مختلفی که با توجه به نیاز فرد مورد نظر و مدل دستگاه متفاوت است.

سری کلاسیک: این سری برای استفاده روزمره بوده است و بین دندان ها و زیر خط لثه را تمیز می کند تا از بیماری های لثه جلوگیری کند. برای استفاده از این سری، از دندان های عقب شروع و خط لثه را دنبال کنید، مکث کوتاهی بین دندان ها داشته باشید و نوک لثه را با زاویه 90 درجه به سمت خط لثه بگیرید. نوک آن را کمی دور از لثه نگه دارید تا جریان آب بتواند پلاک ها و ذرات ریز باقی مانده غذا را از بین ببرد.
سری ارتودنسی: سری ارتودنسی دارای یک برس مخروطی در نوک خود بوده و برای حذف پلاک از بریس ها و ارتودنسی کمک می کند. برای استفاده از این سری، به آرامی نوک آن را در امتداد خط لثه بلغزانید، مکث کوتاهی کنید تا ناحیه بین دندان ها و اطراف براکت ها یا دستگاه ارتودنسی را به آرامی مسواک بزنید، سپس به سراغ دندان بعدی بروید.
سری پاکت: این سری برای جرم زدایی استفاده می شود. فشار را روی کمترین میزان تنظیم کنید. برای استفاده از این سری، نوک نرم را روی دندان با زاویه 45 درجه قرار دهید و به آرامی نوک آن را زیر خط لثه ،داخل پاکت قرار بدهید. بهتر است میزان فشار آب را جهت استفاده این سری در درجات پایین تر قرار بدهید.
سری زبان شوی: شکل این سری شبیه قاشق می باشد. باکتری های زبان را از بین برده و از بو بد دهان جلوگیری می کند. برای استفاده از این سری، فشار را روی کم ترین میزان تنظیم کنید. پاک کننده زبان را در مرکز زبان خود، تقریبا تا نیمه عقب قرار دهید. دستگاه را روشن کنید و نوک آن را با فشار کم به جلو بکشید. در صورت تمایل می توانید فشار آب را افزایش بدهید.

سری مسواک: این سری دارای یک برس ثابت می باشد که آب با فشار از وسط آن خارج می شود و می توان به صورت دستی از آن استفاده کرد.

چرا استفاده از واترجت توصیه می شود ؟
داشتن یک برنامه روزمره مناسب برای تمیز نگه داشتن دندان بسیار لازم و ضروری است. پلاک باکتریایی هر روز روی دندان‌های شما ایجاد می‌شود و حذف آن تا حد ممکن موثراست. مسواک زدن دو بار در روز و به مدت دو دقیقه، از 60٪ سطح دندان‌ها مراقبت می‌کند اما تمیز کردن بین دندانها نیز بسیار مهم است. اگرچه اکثر دندانپزشکان کشیدن نخ دندان را توصیه می‌کنند، اما آمار نشان می‌دهد اکثر افراد به دلیل مشغله های زیاد یا سهل انگاری از نخ دندان به حد کافی استفاده نمی کنند که این خود باعث بروز مشکلات بسیار دهان و دندان نظیر پوسیدگی ، التهاب و تحلیل لثه می شود.
آیا همه می توانند از واترجت استفاده کنند ؟

استفاده از واترجت برای تمام افراد جهت تکمیل بهداشت دهان و دندان مفید است. اما برای کودکان توصیه نمی شود. مسواک زدن روزی یکبار برای بهداشت دهان و دندان کودکان کافی می باشد. در صورت لزوم اگر ارتودنسی کردند یا دچار بیماری های لثه هستند بهتر است این دستگاه را با مشورت دکتر تهیه کنید. همچنین اگر به تازگی جراحی انجام داده اید یا هنگام استفاده از واترجت احساس درد ، ناراحتی و حتی خونریزی غیر طبیعی مشاهده کردید، از استفاده آن خودداری نمایید.

 استفاده از واترجت برای برخی افراد ضروری بوده و توصیه می شود :

_ افراد سالم برای پیشگیری از بیماری های دهانی

_ بیماران دارای ایمپلنت، روکش دندانی و ارتودنسی

_افرادی که از بوی بد دهان رنج می برند

_ بیماران دارای پاکت دندانی

_ بیماران مستعد بیماری لثه

_ بیماران قلبی و دیابتی

_ مادران باردار

_سیگاری ها

مزایای واترجت دندان :
_ استفاده از واترجت های دندانی بسیارساده و بی ضرر است.
_ با استفاده از واترجت می توانید در کم ترین زمان و با حداقل تلاش، بیشترین پاکسازی را در دندان و لثه های خود انجام دهید.
_ با اضافه کردن واترجت به برنامه های خود دیگر نیازی نیست به صورت وسواسانه از نخ دندان استفاده کنید.
_ براساس تحقیقات بالینی، واترجت های دندانی پلاک میکروبی را تا 99.9% از مابین دندان ها و لثه پاک می کنند.
_ جایگزینی بهتر از واترجت های دندانی جهت تمیز کردن سیم ها و براکت ها در بیماران تحت درمان ارتودنسی وجود ندارد.
_بسیار مطمئن و موثر جهت رعایت بهداشت و کاهش باکتری ها در اطراف ایمپلنت ها می باشد.
_ استفاده مستمر و روزانه از واترجت های دندانی، باعث کاهش التهاب و خونریزی لثه می شود که این امر موجب کاهش بالقوه عفونت های پریودنتال و لثه ای می شود.
_ برای کاهش بیماری های پریودنتال و بیماران دیابتی بسیار موثر است.
_ واترجت یک ابزار کمکی مفید برای دسترسی راحت به دندان های عقب که به نقاط کور دهان معروف اند، می باشد که خطر، بیماری شایع پوسیدگی دهان و دندان را به حداقل می رساند.
_ با استفاده از فشار زیاد آب، هم باکتری ها از بین می روند و هم دهان خوشبو، تازه و با طراوات خواهد بود.
معایب استفاده از واترجت دندان:
اگرچه این دستگاه مزیت های بالا به همراه دارد اما با معایبی هم روبه رو است که مهم ترین آن ها هزینه بردار بودن دستگاه است به همین دلیل امکان تامین هزینه خرید و نگهداری آن برای همه فراهم نیست. همچنین استفاده نادرست و عدم رعایت بهداشت در نگهداری از این وسیله موجب آسیب به بخش های مختلف دندان و کوتاه شدن عمر دستگاه شود.

نحوه استفاده :
1)در مدل های شارژی از شارژ دستگاه و در مدل های برقی از اتصال صحیح برق مطمئن شوید.

2) ابتدا مخزن را به اندازه ظرفیت پر می کنید.

3) سری مورد نظر را در محل مخصوص قرار دهید.

4) فشار یا حالت پرتاب آب را با توجه به میزان تحمل لثه خود تنظیم کنید.
5) دستگاه تا زمانی که سری آن داخل دهان نرفته است نباید روشن شود.
6) لب ها باید کمی بسته شوند تا آب با فشار به بیرون نریزد ولی به اندازه کافی باز باشند تا سر دستگاه بتواند به راحتی حرکت کند.
7) برای شروع به سمت شیر آب خم شوید تا از پاشیدن آب به اطراف جلوگیری شود.
8) سر دستگاه را بین دندان ها به صورت 90 درجه عمود بر محور طولی دندان قرار دهید.
9) از دندان های عقب شروع کنید و به سمت جلو بیایید.
10) دندان ها را یک بار از سطح خارجی و یک بار از سطح داخلی بشویید.
11) برای 3 ثانیه واترجت را در فواصل بین دندان های مورد نظر نگه دارید.
12) قبل از آن که واترجت را از دهان خارج کنید دستگاه را خاموش نمایید.

وقتی برای اولین بار شروع به استفاده از واترجت می کنید، ممکن است متوجه خونریزی از لثه های خود گردید. علت این خونریزی التهابی است که به دنبال تحریک لثه ها ایجاد می شود. بهترین راه برای مقابله با این مشکل این است که از درجه کم شروع و هنگامی که لثه به فشار عادت کرد و تکنیک را یاد گرفتید، می توانید سرعت را بالاتر ببرید. 

نکاتی که بعد از استفاده از واترجت باید به آن توجه کنید:
1)درب مخزن آب را باز کرده و آب را خالی نمایید
2) دکمه روشن و خاموش دستگاه را بزنید تا آب باقی مانده داخل دستگاه خارج گردد.
3) جهت بهداشت دستگاه، هر دو هفته یک بار زیر مخزن را تمیز کنید.
4) در صورت عدم استفاده طولانی مدت از دستگاه، از خالی و خشک بودن مخزن اطمینان حاصل فرمایید. لازم به ذکر می باشد عدم تخلیه آب از درون مخزن و همچنین اجزای داخلی دستگاه موجب رشد میکروب و باکتری خواهد شد که این امر موجب عدم استفاده دستگاه در آینده خواهد شد.
5) اگر از دهان شویه استفاده کردید، پس از استفاده، مخزن را پر از آب کرده و دستگاه را مدت زمان 30 ثانیه روشن نگه دارید تا باقیمانده دهان شویه از اجزای داخلی دستگاه خارج شود، سپس آن را خالی نمایید. این امر از رسوب دهان شویه در دستگاه جلوگیری می کند.
6) دستگاه را در جای خشک و خنک نگه دارید.
7) از استفاده کردن دستگاه هنگام استحمام جددا بپرهیزید.
8) از قرار دادن دستگاه در مکانهایی که امکان سقوط به خصوص به داخل آب دارد، جددا خودداری کنید.
9) بهتر است جهت طول عمر و دوام واترجت از آب تصفیه شده یا آب جوشیده سماور استفاده کنید.
10) از ریختن سرکه و یا موادی که آهک دارند جهت جرم گیری دستگاه، جددا خودداری کنید.

قیمت واترجت دندان:
مواردی همچون کیفیت، قدرت موتور دستگاه، گنجایش مخزن، قابلیت تنظیم فشار آب، تعداد سری ها، منبع تغذیه دستگاه (برق یا باتری)، قدرت باتری، سرعت چرخش و گارانتی محصول از عوامل تاثیرگذار بر قیمت واترجت دندان خواهند بود. همچنین برند تولید کننده دستگاه نیز از عوامل موثر بر قیمت این دستگاه است.
برای خرید واترجت به چه مواردی باید توجه کنیم؟
طیف وسیعی از واترجت ها در بازار با ویژگی ها و چهره های متفاوت موجود است که باعث سردرگمی خریداران این وسیله کاربردی می شود در اینجا ما به چند نکته کلیدی اشاره میکنیم تا منجر به انتخاب درست تر و اصولی تر بشود.
• قدرت پرتاب آب: به میزان خروجی آب از نازل سری واترجت که به اختصار psi گفته می شود. در دستگاه های واترجت از 10psi تا 150psi تعریف شده است.
• میزان پالس آب: یکی از دلایل پاک کنندگی موثر میزان دفعات پالس آب در دقیقه بر روی دندان است. عملکرد این دستگاه ها به این صورت است که آب را به صورت ضربه ای و غیر ممتد به سمت نازل پرتاب می کند.

• دیمر تنظیم کننده قدرت دستگاه: بسیار ویژگی مهمی است که شما بتوانید در حالت های مختلف پاکسازی دندان هایتان، میزان قدرت دستگاه خود را تنظیم کنید تا از آسیب به دندان ها جلوگیری کنید.

• تعداد سری های دستگاه: با توجه به استفاده در شرایط مختلف دندان مانند شستشو پلاک ها، سیم ارتودنسی، لمینیت و غیره سری های مختلفی برای دستگاه های واترجت تعریف شده است که وجود و تعداد این سری ها در دستگاه ها باعث تغییرات قیمتی میان مدل های مختلف می شود.

• مخزن آب دستگاه: بسیار مهم است که در میان تمیز کردن دندان خود آب دستگاه تمام نشود و با خیال راحت بدون شارژ مجدد بتوانید تا آخر دندان های خود را تمیز کنید.

• منبع تغذیه انرژی: به دو صورت برقی و شارژی بوده که در حالت شارژِی با توجه به آمپر باطری در قیمت دستگاه اثر دارد.

• برند دستگاه: برند یا به زبان دیگر اعتبار بازار هر شرکت به صورت مستقیم بر روی قیمت دستگاه تاثیرگذار بوده و باعث اطمینان خاطر مشتری در خرید می شود.

• گارانتی و خدمات پس از فروش: بحث تعمیر و خدمات عرضه شده از طرف شرکت وارد کننده یا تولید کننده و کیفیت ارائه این خدمات تاثیر بالایی در قیمت محصولات هر شرکت دارد.
واترجت های دندان امروزه به یکی از سودمند ترین تکنولوژی ها در عرصه دندانپزشکی، چه برای بیماران به عنوان مصرف کننده و چه برای دندانپزشکان به عنوان ارائه دهندگان خدمات مراقبتی بدل شده اند. دندانپزشکان حرفه ای با تجویز واترجت ها نشان می دهند که سلامت مراجعین برایشان در اولویت نخست قرار داشته و از هیچ تلاشی در راستای ارائه خدمات مراقبتی و پیشگیرانه به بیماران خود فروگذار نخواهند کرد.